دیشب داشتم تفاسیر موجود در این آیه را می خواندم؛ به نظرم رسید گاهی خداوند چقدر ناز ما را می کشد تا او را باور کنیم. شما هم بخوانید: یکی از آیاتی که همیشه می خواندم و به جانم می نشست این آیه بود: وَ مَنْ یُهاجِرْ فی سَبیلِ اللَّهِ یَجِدْ فِی الْأَرْضِ مُراغَماً کَثیراً وَ سَعَةً وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحیماً (النساء : 100) کسى که در راه خدا هجرت کند، جاهاى امنِ فراوان و گستردهاى در زمین مىیابد. و هر کس بعنوان مهاجرت به سوى خدا و پیامبر او، از خانه خود بیرون رود، سپس مرگش فرا رسد، پاداش او بر خداست؛ و خداوند، آمرزنده و مهربان است.
طبقه بندی موضوعی
-
مهدویت
(۳۷) -
سیاست
(۶۳) -
تاریخ و سیره معصومین(ع)
(۴۴) -
قرآن
(۷۲) -
خانواده
(۶۸) -
ارتباطات
(۳۲) -
ازدواج
(۲۰) -
اخلاق و عرفان
(۵۳)
-
اجتماعی
(۷) -
متفرقه
(۵۰)
کتاب "اقبال الاعمال "مفصل‌ترین کتاب سید بن طاووس و گل سرسبد تألیفات اوست. بنابراین تمام امتیازاتی که برای تألیفات سید ذکر شد به نحو احسن در کتاب اقبال الاعمال جلوه گر است. از این رو امتیاز این کتاب بر کتابهای دیگر دعا، مانند مفاتیح الجنان نیامده است و نیز در زمینه ی بیان نکات و اشارات ناب و همچنین استناد و بهره گیری مستقیم و با واسطه‌ی اندک از سرچشمه‌ی وحی آسای بیانات اهل بیت علیهم السلام و... بسیار روشن است و نیاز به توضیح بیشتر ندارد به همین دلیل این کتاب از اهمیت ویژه در نزد بزرگان برخوردار است. آیت حق، حاج میرزا جواد آقا ملکی تبریزی، کتاب شریف المراقبات خود را بر اساس اقبال الاعمال تدوین کرده است. الگوگیری از اقبال الاعمال در جای جای آن به وضوح نمودار است. حضرت آیت الله العظمی بهجت بارها می فرمود: طلبه‌ای که کتابهای سید را ندیده باشد، مثل این است که هیچ ندیده است. همچنین می‌فرمود: هر کس اقبال سید بن طاووس را نداشت، اساتید ما او را رفیق خود نمی‌شمردند. هر مقدار از اقبال را که مطالعه کردنی است مطالعه، و هر مقدار را که عمل کردنی است، به هر اندازه حال دارید عمل کنید. ترجمه ی کامل اقبال الاعمال، مترجم: محمد روحی، ج اول، صص 11و12)
علامه طهرانی(ره) می‌فرمودند: ... ملائکه در جای سکون و آرامش می‌آیند، ملائکه در جایی که دائماً محلّ جَوَلان فکر و تخیّلات و خیالات(است نمی آیند)...؛ این آن را گفت، آن آن را گفت، این به من این حرف را زد، چرا آن نسبت به من این فکر را کرد؟ من این جوابش را بدهم، با این اینجور صحبت کنم اینها به درد ماه رجب نمی‌خورد. رجب ماه خداست یعنی یک حالت خاصّی در ماه رجب برقرار است که از آن حالت خاصّ، اهل الله فقط استفاده می‌کنند، نه هر کس دیگر. استفاده‌های دیگران ضعیف است. اهل الله هستند که این ماه را می‌توانند درک کنند. یعنی جاذبه‌های مقام ربوبی و توحیدی و بارقه‌های توحیدی که سالک را زیر و رو می‌کند و تعلّق سالک را از همه چیز قطع می‌کند و او را فقط متوجّه به حقیقت توحید می‌کند. نحوه بهرمندی ما از این ماه شریف به خوبی نشان خواهد داد که آیا ما اهل الله هستیم یا نه، ماه شریف رجب از نیمه گذشت دیر نیست که به انتهایش برسیم کاش کمی مراعاتش را می کردیم. خوب است در این ایام باقیمانده کمی به خودمان بیایم ببینیم چقدر بهره برده ایم؟ آیا برای روزهای باقی مانده برنامه ای داریم؟
مرحوم آقای دولابی به نقل از آیت‌الله انصاری همدانی(اعلی اللّه مقامهما الشّریف) آن عارف بزرگوار، فرمودند: خدای متعال از اوّل ماه رجب چشم انتظار دو گروه است. یکی جوان‌ها. عشق خدا جوان هاست. علاقه عجیبی به جوان دارد. برای همین بهشتش را پر از جوان می‌کند. .... آیت‌الله انصاری همدانی(اعلی اللّه مقامه الشّریف) فرموده بودند: پروردگار عالم در ماه رجب به جوان‌ها عجیب نگاه می‌کند. اگر جوانی تا پانزدهم هنوز نیامده، دائم نگاه می‌کند، یک شبی او را مجلسی می‌برد، جایی می‌کشاند و او را در دام تقوا می‌اندازد. می‌گوید: بنده من! تو را برگرداندم، خودت نیامدی، تو را کشاندم. لذا یک گروه که خدا چشم انتظار آن هاست، همین جوان‌ها هستند؛ منتها تهمت‌زننده را قبول نمی‌کند ولو از این گروه، إلّا حلالیّت بطلبد. «دومین گروه که ذوالجلال و الاکرام در ماه رجب چشم انتظار آنهاست آن کسی است که لحظات آخر عمرش رسیده است»، چه جوان چه پیر. یک طوری در ماه رجب می‌خواهد او را پاک کند. (کتاب طوبی محبت) عزیزان، جوانی فرصت کوتاهی است که غالبا در اشتباهات سپری اش می کنیم، یک لحظه تصور کنید بین همه این هیاهو و سر و صدا نگاه خداوند به ماست تا به آغوش مهربانش بازگردیم...
قوانین و احکام اسلامی بر پایه ی زندگی اجتماعی طرح ریزی شده است چرا که انسان موجودیست اجتماعی. تناسب فرامین و دستورات الهی با مقتضیات انسانی، لازمه ی آخرین شریعت آسمانی و دینی منتخب است. نهی از عزلت نشینی و دوری گزیدن از اجتماع از خصائص این دین الهی است. پیامبر گرامی اسلام(صلی الله علیه و آله و سلم) پیوسته از این کار نهی می کردند و می فرمودند: «وَ عَنْ رَسُولِ اللَّهِ صلی الله علیه و آله أَنَّهُ نَهَى عَنِ التَّرَهُّبِ قَالَ لَا رَهْبَانِیَّةَ فِی الْإِسْلَام: (دعائم الاسلام، نعمان بن محمد مغربی، ج2، ص193، ح701)در اسلام رهبانیتی نیست» دوری گزینی از اجتماع امری ناشایست از سوی رساننده ی وحی و بزرگترین ترجمان آیات الهی دانسته شده است. اما با این همه، گاه در پاره ای از امور در میان سفارشات این دین الهی توصیه به خلوت کردن با خود و خدای خود دیده می شود. اگرچه به ظاهر این قبیل سفارشات با دیگر فرامین الهی ناسازگار به نظر می رسد اما به واقع این قبیل توجهات مرهون جامع نگری این دین منتخب است.
در این سه روز ... باید از خدا بخواهیم که توفیق مرحمت کند دیگر گِرد گناه نگردیم؛ با چشم گناه نکنیم؛ با گوش گناه نکنیم؛ با زبان گناهان زبانی انجام ندهیم و با دست و پا گناهانی که می‌شود انجام داد را انجام ندهیم بلکه انسانی باشیم که انسان الهی، ملکوتی، با تقوا به اندازه خودمان برای جامعه‌مان مفید و موثر باشیم ان شاء الله. (درس اخلاق عالم ربانی حضرت آیت الله خوشوقت اعلی الله مقامه در جمع معتکفین- حرم مطهر امام رضا علیه السلام سال ۹۱ ) خوشا به حال معتکفان، و خوشا به حال آنان که اعمال خود را از شر شیاطین در امان نگه می دارند، همین که جلوی خودمان را بگیریم و گناه نکنیم این خود یک اعتکاف است، به نظر شما چند روز می توانیم گناه نکنیم؟ چگونه می توان همه وقت و همه جا در حال پرهیز از گناه باشیم.
ایام جشن و سرور و پایکوبی شیعه است. نوای حیدر حیدر گوشه و کنار و بازارهای شهرها را پر کرده است و ذکر یا علی مدد آزین بخش هر مجلسی است. این روزها همه از علی(علیه السلام) می گویند و از امام شیعیان یاد می کنند. در میان این هیاهوها شاید بد نباشد اندکی را به تفکر دربارۀ سیرۀ مولایمان بپردازیم و با خود بیاندیشیم آیا توانسته ایم رهروی مناسب برای سرورمان باشیم؟! سخن در باب رشادت ها، قضاوت ها و عدالت های مولا فراوان است. شاید در این میان آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد توجه به نوع زندگانی امام علی(علیه السلام) در خانواده است. تعامل ایشان با همسر و فرزندان بسیار زیبا و ستودنی است و می تواند بهترین الگو در جامعۀ امروزی برای والدین قرار گیرد. در نتیجه بر آن شدیم تا در این مجال، اندکی به این موضوع پرداخته و این بُعد از زندگی امام(علیه السلام) را بررسی نماییم.
در میان ماه های قمری رجب و شعبان و رمضان حال و هوایی خاص دارد. انسان های با ایمان در طول سال خود را آمادۀ ورود به این سه ماه می کنند تا بتوانند بهترین بهره ها و توشه ها را برگیرند. در کتب ادعیه نیز آداب فراوانی برای این سه ماه ذکر شده است و مشهور است اگر کسی بخواهد ماه رمضانی پربرکت داشته باشد باید ماه های رجب و شعبان را به خوبی دریابد. یکی از اعمالی که در ماه رجب سفارش فراوان بدان شده است اعتکاف در ایام البیض (سیزدهم، چهاردهم و پانزدهم ماه رجب) می باشد. البته اعتکاف تنها مخصوص این زمان نبوده و در دهۀ آخر ماه رمضان نیز توصیه شده است و در هر روز و ماهی می توان در مسجد معتکف شد. اعتکاف فرصتی است برای تنها ماندن و فکر کردن. فرصتی است برای نو شدن و دوباره شروع کردن. زمانی است برای خواندن و خوانده شدن. فرصتی برای دوری از هیاهوی زندگی های امروزی و پناه بردن در آغوش پر مهر خداوندی. اما باید توجه داشت که این فرصت، به آسیب تبدیل نشود و به جای پیشرفت، حرکت رو به عقب را به همراه نداشته باشد. در این مجال بر آن شدیم تا به حدود و خط قرمزهایی برای معتکفان اشاره نماییم تا اعتکافی سازنده تر در پیش داشته باشیم.
وقتی پیامبر صلی الله علیه و آله می فرمایند زیاد استغفار کنید، یعنی زیاد هم غافلید این غفلت ها نیاز دارد که ریشه کن شود و این استغفار راه باز شدن چشم و گوش دل به آیات و نشانه های حضرت باری تعالی است. چقدر خوب است که هر لحظه در حال توبه و استغفار باشیم، مثل همان لحظه ای که چشممان افتاد به نامحرم، همان لحظه ای که در خیابان به مردم تنه می زنیم و رد می شویم، وقتی هزار جور خود را برای دیگران آرایش می کنیم، وقتی راحت به یکی از بندگان خدا اشاره می کنیم و به او از ته دل می خندیم و ... و... و..... این ایام بهترین زمان برای اصلاح خودمان است، دقت کنیم ببینیم در همین لحظه چند استغفار بدهکاریم؟ مهمترین چیزهایی که باید برایشان استغفار کنیم چیست؟ آیا ریزش رحمت خدا این گناهان ریز و درشت را می شوید؟ نظر شما چیست؟
عارف ربانی آیت‌الله سیدعلی قاضی در آستانه ورود ماه رجب دستوراتی درباره ماه رجب، شعبان و رمضان به شاگردان خود توصیه کرده‌اند که مرحوم آیت‌الله سیدمحمدحسین حسینی طهرانی این دستورات را در روز جمعه ۲۱ جمادی‌الثانی سال ۱۴۱۵ هجری قمری در شهر مقدس مشهد برای شاگردان خود بیان کرده‌اند و در کتاب مطلع انوار(۲/صص ۱۰۵ تا ۱۱۳) به چاپ رسیده است. ما محرم شده ایم در زمانی نورانی، آیا حواسمان به این نورانیت هست ؟ چقدر مراعات این ماه را می کنیم ؟ قدر این نعمت بزرگ را می دانیم؟ شما در این حریم نور چگونه اید؟!