یارانه نقدی و انرژی در سالی‌ که گذشت.

وضعیت پرداخت یارانه نقدی در سالی که گذشت تفاوت کمی با سال های گذشته داشت اما نحوه پرداخت آن کمی فرق کرد. در سالی که گذشت مهمترین اتفاق یارانه ای ثبت نام از متقاضیان یارانه نقدی بود و دولت انتظار داشت بخش قابل توجهی از مردم از گرفتن یارانه انصراف بدهند اما این اتفاق نیفتاد و 97 درصد یارانه بگیران درخواست ادامه دریافت یارانه را کردند. سال گذشته در همین روزها (فروردین) همه شبکه های تلویزیونی به مردم توصیه می کردند از دریافت یارانه انصراف بدهند و حتی موضوع انصراف به سریال پایتخت و دیالوگ های ارسطو و همسر چینی اش هم رسید! این تبلیغات آن قدر بد بود که به ضدتبلیغ تبدیل شد و اکثر قریب به اتفاق مردم درخواست دریافت یارانه را کردند. در سالی که گذشت با انصراف آن 3 درصد (2 میلیون و 400 هار نفر) 1000 میلیارد تومان برای دولت صرفه جویی شد و دولت نیز این مبلغ را در بخش سلامت و بهداشت هزینه کرد.

در سالی که گذشت هر ایرانی 546 هزار تومان یارانه نقدی گرفت. به طور کلی هر ایرانی از ابتدای اجرای قانون هدفمندی یارانه 2 میلیون و 184 هزار تومان یارانه نقدی دریافت کرده و اگر این مبلغ را به اضافه 85 هزار تومان عیدانه اسفند 1391 کنیم به مبلغ 2 میلیون و 269 هزار تومان می رسیم.
در سال 1393 دولت جمعا مبلغ 39 هزار و 858 میلیارد تومان یارانه نقدی پرداخت کرد.
اردیبهشت پارسال سخنگوی دولت اعلام کرد که به کسانی که از دریافت یارانه انصراف دادند امتیازاتی پرداخت خواهد شد اما این اتفاق رخ نداد و از همان ابتدا هم مشخص بود که هیچ امتیازی به انصراف دهندگان پرداخت نخواهد شد! 

سالی که گذشت 5 هزار و 400 میلیارد تومان در بخش های تولید، اشتغال، حمل و نقل عمومی و 4 هزار و 800 میلیارد تومان را برای بیمه، بهداشت و درمان و ارزان کردن هزینه های درمانی و 2 هزار و 400 میلیارد تومان را نیز برای امنیت غذایی هزینه شد که به صورت کالا و مواد غذایی در اختیار اقشار خاص و کم درآمد که تعریف می شود، قرار گرفت.

گرانی بنزین در سال 94 منتفی شد.

بنزین در سال 1393 دستخوش تغییرات اساسی شد. بنزین آزاد در سالی که گذشت حدود 40 درصد گران شد. بنزین آزاد از 700 تومان به لیتری 1000 تومان افزایش یافت و بنزین سهمیه‌ای از 400 تومان تا 700 گران شد. پس از سقوط آزاد قیمت نفت و به تبع آن قیمت جهانی بنزین، دولت طرح افزایش قیمت بنزین در سال 94 را منتفی کرده، با این وجود طرح جدیدی برای افزایش فروش بنزین 1000تومانی به‌جای بنزین 700تومانی در دست اجراست. با ورود به نیمه دوم امسال، متوسط مصرف بنزین به عنوان یکی از کالاهای استراتژیک سبد مصرف خانوارهای ایرانی هم به شدت روند نزولی به خود گرفته است. آمارهای رسمی شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی نشان می دهد که پس از رکوردزنی های متعدد تابستانی مصرف بنزین و حتی سه رقمی شدن مصرف این فرآورده پرطرفدار نفتی، در نیمه دوم سال 1393 مصرف بنزین تا سطح 65 میلیون لیتر در روز هم کاهش یافته است.
همزمان با فروکش کردن تب مصرف بنزین در کشور، دولت سیاست های جدید غیر قیمتی بنزین را برای سال آینده در دستور کار قرار داده است به طوری که افزایش و گرانی مجدد این فرآورده میان تقطیری پالایشگاه های نفت برای سال 1394 منتفی شده است. با سقوط آزاد قیمت طلای سیاه در طول 9 ماه گذشته تاکنون بهای انواع فرآورده های نفتی به ویژه بنزین و گازوئیل هم در بازار جهانی با کاهش شدید قیمت دست و پنجه نرم کرده است.
وزارت نفت هم با انتشار گزارشی، اعلام کرده است: میزان کاهش قیمت انواع فرآورده های نفتی همچون بنزین در مقایسه با کاهش قیمت نفت، شیب تندتری داشته است. به عبارت دیگر با سقوط آزاد قیمت بنزین در بازار جهانی که احتمال دامنه سقوط آزاد آن تا پایان سال 2015 میلادی توسط کارشناسان بین المللی محتمل ارزیابی شده و با توجه به کاهش شکاف قیمت بنزین عرضه شده در داخل کشور و بهای جهانی بنزین، دست و پای دولت تدبیر و امید عملا برای گرانی مجدد این فرآورده نفتی در سال 94 بسته شده است.
هر چند دولت تدبیر و امید برای امسال قید افزایش مجدد بنزین را زده است اما قصد دارد با اجرای سیاست های غیر قیمتی به جای تخصیص سهمیه بنزین با قیمت 700 تومانی، بنزین بیشتری با بهای 1000 تومانی در جایگاه به فروش برساند. مهمترین سناریوی در دست اجرای فعلی دولت برای افزایش فروش بنزین 1000 تومانی، اجرای طرح ساماندهی سهمیه ویژه بنزین خودروهای عمومی و خدماتی و تبدیل سهمیه های ویژه به سهمیه عادی 60 لیتر در ماه است.
ستاد مدیریت حمل و نقل وسوخت کشور زمستان پارسال با انتشار گزارشی از ابطال و یا تغییر کلاس بیش از 6 میلیون کارت هوشمند سوخت خبر داده است که اجرای مرحله اول این طرح منجر به کاهش بیش از هفت میلیون و 300 هزار لیتری کاهش فروش بنزین 700 تومانی در سال جاری شده است.
در ادامه این طرح پس از آنکه سهمیه بنزین خودروها و موتورسیکلت های فرسوده ابطال شد و سهمیه ویژه بنزین برخی از خودروهای عمومی و خدماتی به سهمیه عادی تبدیل شد، مرحله دوم ساماندهی سهمیه های ویژه بنزین وانت بارها در دستور کار ستاد سوخت قرار گرفته است.
با اجرای این مرحله ستاد سوخت برآورد کرده است که با اجرای طرح مطالعاتی و با مشارکت برخی از تشکل های حوزه حمل و نقل بتواند سهمیه ویژه بنزین 200 تا 400 لیتری وانت بارها با قیمت 700 تومانی را به 60 لیتر سهمیه بنزین ماهانه تبدیل کند.
به هر حال با توجه به بودجه 1394 باید منتظر تصمیم‌های جدیدی از سوی دولت باشیم؛ تصمیم‌هایی مثل کاهش، افزایش یا حذف یارانه نقدی یا افزایش نرخ حامل‌های انرژی که تاثیر مستقیم بر زندگی مردم خواهد گذاشت.