می خواهم تو را به زندگی ام بیاورم اما نمی دانم آیا توانایی این را دارم که فرشته ی کوچکی را داشته باشم؟ در جریان رشد طبیعی هر کودک یک رشته تغییرات شناختی، عاطفی و اجتماعی را شاهد هستیم. تقریبا همه کودکان در طول رشد و در جریان سازگاری با این تغییرات دچار مشکلاتی میشوند و استرس و تعارضی را که به دنبال می‌آید، می‌تواند به مشکلات رفتاری -عاطفی و یادگیری در آن‌ها بینجامد. اکثر مشکلات رفتاری کودکان منعکس کننده شرایط پیچیده بین فردی اعضای خانواده به‌ویژه والدین می‌باشد. به عبارت دیگر وجود مشکلات رفتاری کودک به منزله روابط معیوب اعضای خانواده با یکدیگر است و با روش‌های تربیتی نادرست والدین و تعاملات معیوب آن‌ها با فرزندان ارتباط دارد.
این موارد نشان می دهد که برای ورود یک عضو جدید به خانواده باید آمادگی کسب کرد، باید شرایط را سنجید و موانع و مشکلات احتمالی را بازشناسی کرد و تا حد ممکن تلاش برای رفع آن مشکل و توانایی مدیریت شرایط خاص را داشت. پس بنا بر این شرایط است که هرگاه والدین تصمیم به فرزند اوری کردند لازم است که جنبه های مختلف زندگی خود را مورد ارزیابی و بررسی قرار دهند تا مشخص شود که آیا واقعا شایستگی و صلاحیت فرزند پروری را دارند؟
برای مثال: ارزیابی قبل از تولد بچه می تواند میزان صبر و حوصله شما را بری پدر یا مادر شدن مشخص کند. گاهی اوقات این وظیفه به زوجین تعلق می گیرد و گاه سبک زندگی به گونه ای است که از همان ابتدا مشخص است که مسئولیت کودک عمدتا بر عهده یکی از زوجین است. برای مثال در خانواده هایی که محل کار پدر از محل زندگی خانواگی بسیار دور است و در شهر دیگری است و حضور پدر در خانواده به صورت اقماری است، لذا طبیعی است که در چنین خانواده ای عمده مسئولیت فرزندان بر عهده مادر خواهد بود.
برخی از افراد شرایط را می سنجند و از آنجا که حال و حوصله فرزند داری ندارد کلا از به دنیا آوردن کودک خودداری می کنند ولی برخی دیگر علی رغم شناخت مشکلات باز هم علاقمند به داشتن فرزند یا فرزندان هستند.دفتر حمایت از کودکان میشیگان توصیه می کند که افراد به طور سیستماتیک باید منابع مالی و عاطفی خود را ارزیابی کنند و قبل از تصمیم گیری برای داشتن یک خانواده کامل، درباره مسئولیتهای پدر و مادری بررسی کنند چرا فرزند بزرگ کردن یک مشارکت همیشگی و مادام العر است.
برای این منظور توصیه می شود که:
- منابع مالی و ملزومات لازم برای پدر و مادر شدن را بررسی کنید. آیا ثبات مالی دارید، وضعیت شغلی تان معلوم است؟ آیا واقعا توانایی حمایت از خودتان و فرزندتان را دارید و یا پدر و مادرتان در قید حیات هستند و یا توانایی جسمانی دارند که کمک تان کنند؟ مثلا مردانی که زیاد تن به کار نمی دهند و در زمینه مسئولیتهای زندگی مشترک خیلی حساس نیستند برای فرزند آوری باید تغییری جدی در سبک رفتاری خود داشته باشند و یا خانمهایی که شاغل هستند باید وضعیت نگهداری کودک را در زمان مرخصی بعد از زایمان مشخص کنند.
مثلا آیا والدینی دارند که برای نگهداری از فرزند از وی کمک بخواهند؟ ایا قصد دارند کودک را به مهد کودک بسپارند؟ یا توانایی گرفتن پرستار کودک را دارند؟یا حتی برخی از زوجین کارشان به شکلی است که می تواند شیفتهای کاری را طوری جابجا کنند که بخشی از روز خودشان و بخشی دیگر را همسرشان در کنار کودک باشد.
- ملزومات عاطفی لازم برای پدر و مادر شدن را مشخص کنید به کمک این اطلاعات به بررسی سلامت روحی و حالات عاطفی وهیجانی خود بپردازید. آیا آمادگی مقدم قرار دادن ملزومات و خواسته های کودک بر خواسته های خود را دارید؟ آیا علاقه دارید که بیشتر از انکه مورد عشق و علاقه و محبت قرار گیرید کس دیگری را غرق محبت خود کنید و او را با جا و دل پرورش دهید؟ توانایی مدیریت استرس، عصبانیت، بی خوابی زیاد و .. را دارید؟ صبور هستید؟ مثلا خانمی که دچار حملات اضطرابی است، یا مردی که در کنترل خشم ضعیف است، خانم یا آقایی که دچار وسواس عملی جدی است، یا کسی که از افسردگی جدی رنج می برد...ابتدا باید برای درمان این مشکلات اقدامات جدی کند و سپس برای فرزند اوری اقدام داشته باشد.
- وظایف اجتماعی و فیزیکی لازم برای فرزند آوری را دارید؟ آیا از نظر جسمانی سالم هستید؟ مثلا خانمی که از چاقی زیاد یا کمبود وزن جدی رنج می برد باید در این زمینه اقدامات لازم را داشته باشد.
آیا روابط شما با همسرتا خوب است؟ محیط خانوادگی تان ان قدر ارام هست که شرایط مناسب برای تربیت فرزند را داشته باشید؟ اشتباه نکنید با فرزند آوری مشکلات ارتباطی شما با همسرتان اصلاح نمی شود بلکه اول باید رابطه را اصلاح کنید و سپس برای حضور مهمان جدید آماد شوید. فرزند آوری تجربه ای پر استرس است و لذا در باره جنبه های مختلف پدر و مادر شدن که می تواند ختم به تعارض شما و همسرتان شود کامل بررسی کنید و راه حلهای احتمالی ر در نظر داشته باشید.
- به عنوان یک تجربه از کودک یک دوست یا خواهر یا برادر خود برای مدتی مراقبت کنید و مواردی که مهم است را مورد توجه قرار دهید. سعی کنید مثلا مدتی کودکی را غذا دهید یا برای حمام کردن کمک مادرش کنید.
- ساعات مختص خودتان و برنامه کاری تان را ارزیابی کنید. فرزندان کمی که بزرگ میشوند به توجه مستمر و دایمی شما احتیاج دارند. آیا حاضرید به خاطر فرزندتان از خیلی علایق و لذات خود چشم پوشی کنید؟ توصیه می شود ابتدا این سوالات را از خودتان بپرسید و اگر در همه زمینه ها پاسخهای مناسب و قانع کننده ای دریافت کردید،آنگاه می توانید مقوله فرزند آوری را جدی تر مد نظر قرار دهید.
