وب نوشت

وب نوشت

پس از شناخت اجمالی سنت ها اکنون به یکی از این سنن که در قرآن کریم بارها و بارها به آن توجه داده شده و در کلام معصومین علیهم السلام بیش از هر موضوع دیگری بدان پرداخته شده است، اشاره می کنیم.

یکی از سنت های الهی در جامعه و تاریخ، بحث آینده جهان و خلافت مومنین در زمین است. خداوند در آیات متعدد، حاکمیت و وراثت زمین را، از آن مومنان صالح دانسته است و اگر در طول تاریخ، بعضی از زمانها در جامعه اسلامی، حاکمیت از آن صالحان نبوده است؛ نقص از خود مومنان و صالحان بوده وگرنه وعده حق حتمی است و تا تمام شرایط جمع نشود، سنت الهی جاری نمی گردد.

این آیات علاوه بر اینکه سنت الهی مبنی بر حاکمیت صالحان را بیان می کند، فرجام و سرنوشت تاریخ را پیروزی ایمان و عمل صالح در تمام زمین بیان می نماید و از نمونه های بارز این سنت، البته در قسمت محدودی از زمین، انقلاب اسلامی ایران است که نتیجه آن حاکمیت صالحان بر امت اسلامی است. اکنون ما به بررسی چند نمونه از این آیات می پردازیم:

«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَ عَمِلُوا الصَّالِحاتِ لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ کَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِینَ مِنْ قَبْلِهِمْ وَ لَیُمَکِّنَنَّ لَهُمْ دینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ وَ لَیُبَدِّلَنَّهُمْ مِنْ بَعْدِ خَوْفِهِمْ أَمْناً یَعْبُدُونَنی‏ لا یُشْرِکُونَ بی‏ شَیْئاً وَ مَنْ کَفَرَ بَعْدَ ذلِکَ فَأُولئِکَ هُمُ الْفاسِقُونَ»: خداوند به آنانى که از شما ایمان آورده و کارهاى پسندیده انجام داده‏اند وعده مى‏دهد که در روى زمین جانشینشان کند همان طور که پیشینیان را نیز جانشین کرد و دینشان را که براى آنها پسندیده، مستقر سازد و بعد از نگرانیها، ترس آنان را به امنیت مبدّل خواهد نمود. مرا بندگى کنید هیچ چیز را شریک من قرار ندهید و اگر کسى بعد از این کافر شود، از گروه فاسقین است.»

خداى سبحان به کسانى که ایمان آورده و عمل صالح انجام مى‏دهند، وعده مى‏دهد که به زودى جامعه‏اى برایشان تکوین مى‏کند که به تمام معنا صالح باشد، و از لکه ننگ کفر و نفاق و فسق پاک باشد، بر عقاید افراد آن و اعمالشان جز دین حق، چیزى حاکم نباشد؛ ایمن زندگى کنند، ترسى از دشمن داخلى یا خارجى نداشته باشند، از کید نیرنگبازان و ظلم ستمگران آزاد باشند.

علامه طباطبایی (ره) در "المیزان" بر این مطلب تأکید می کند که: وعده استخلاف در آیه، جز با اجتماعى که با ظهور مهدى علیه السلام بر پا مى‏شود با هیچ مجتمعى قابل انطباق نیست‏ و این مجتمع طیب و طاهر با صفاتى که از فضیلت و قداست دارد؛ هرگز تا کنون در دنیا منعقد نشده و دنیا از روزى که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله مبعوث به رسالت گشته تاکنون، چنین جامعه‏اى به خود ندیده، ناگزیر اگر مصداقى پیدا کند؛ در روزگار مهدى علیه السلام خواهد بود ؛ چون اخبار متواترى که از رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم و ائمه اهل بیت علیهم السلام در خصوصیات آن جناب وارد شده؛ از انعقاد چنین جامعه‏اى خبر می دهد.

بنابر این شأن نزول این آیه در مهدى آل محمد عجّل اللَّه تعالى فرجه الشریف است.

عیّاشى به سند خودش از امام سجاد علیه السلام چنین روایت کرده: «آن حضرت این آیه را قرائت نموده و فرمود: و اللَّه اینهایى که در آیه وصف شده درباره ما اهل بیت وارد آمده که خداوند به دست مردى از ما که او مهدى این امّت است، چنین کند و آن کسى است که رسول اللَّه صلی الله علیه و آله فرمود : اگر از دنیا باقى نماند مگر یک روز، خداى تعالى آن روز را بلند می گرداند؛ تا اینکه مردى از عترت من بیاید که اسم او اسم من باشد و زمین را از عدل و مساوات پر کند؛ همان طورى که پر از ظلم و جور شده باشد.

تفسیر نور نیز این معنا را تأیید نموده و بیان می کند: در این آیه وعده‏ى‏ خداوند پیروزى آن دینى است که خداوند پسندیده: «دِینَهُمُ الَّذِی ارْتَضى‏ لَهُمْ» و دینى که خدا پسندیده و اعلام کرده، همان مکتب غدیر خم است. اسلام، دین آینده‏ى جهان است. آینده‏ى تاریخ به سود مومنان و شکست سلطه‏ى کافران است.

«وَ لَقَدْ کَتَبْنا فِی الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّکْرِ أَنَّ الْأَرْضَ یَرِثُها عِبادِیَ الصَّالِحُونَ» و همانا در زبور پس از تورات نوشتیم که زمین را بندگان شایسته ما به ارث خواهند برد.» صلحائى که وارثان همه زمین‏اند اصحاب صاحب الزمانند که در آخر الزمان مشارق و مغارب زمین را به حوزه تصرف درآورند. این آیه یکى از آیات دالّه بر ظهور مهدى عجل الله تعالی فرجه الشریف و رجعت ائمه علیهم السلام است.

بنا بر آیات و روایات متعدد، سنّت الهى آن است که بندگان صالح، حاکم و وارث جهان باشند و پیشگویى‏هاى قرآن قطعى می باشد. در بعضى روایات مى‏خوانیم که اهل بیت پیامبر اکرم علیهم السلام دوباره زنده و وارثان زمین خواهند شد.

«وَ نُریدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذینَ اسْتُضْعِفُوا فِی الْأَرْضِ وَ نَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ» : و ما اراده کردیم که بر آن مردم ضعیف شده در روى زمین منّت گذاریم و آنان را رهبران مردم کرده و وارثانشان نماییم‏.»

این که به سبب وجود پزشک بیمارى شفا پیدا کند؛ امرى شناخته شده است؛ ولى اگر پزشکى مدعى آن شود که بیمارى را که از مرض خود لرزان است؛ نیرومندترین مرد جهان سازد، امرى بعید و مستبعد است ولی قرآن مى‏گوید که اراده خدا نه تنها استضعاف را از مستضعفان دور مى‏سازد؛ بلکه آنان را پیشوایان و رهبران بشر قرار مى‏دهد و این هدف برتر حرکت تاریخ است .

آنان هر چه زودتر به آنچه در تصرف مستکبران است، از نعمتها و زیورها، دست خواهند یافت و آنان را میراثبران قرار می دهیم . و هنگامى که مستضعفان به قدرت برسند، ریشه‏هاى فساد را از بن برکنند و چنان کنند که خداوند متعال با فرعون و اطرافیان او کرد.

بنابر این سنت های الهی لطف بیکران خداوند نسبت به انسان ها و در حقیقت مجرای تحقق اراده الهی در تمام هستی می باشند. در میان این سنت ها، آنچه انسان را امیدوار و دلگرم به ادامه حیات و مبارزه با سختی ها و ظلم و ستم ها می کند؛ سنت حاکمیت صالحان است که وعده شیرین زندگی در سایه ی حکومت عدل الهی به رهبری حضرت مهدی علیه السلام، را به انسانها می دهد و آنچه ما باید نسبت به آن کوشا باشیم توجه به سایر سننی است که حرکت بر وفق آنها ما را زودتر به این حکومت شیرین می رساند و از چشمه ی زلال مهدوی بهره مند می سازد.

 

پی نوشت:

[1] نور / 55

[2] محمد حسین طباطبایی ، همان ، ج 15 ، ص 215 .

[3] نصرت امین ، همان ، ج‏9، ص 144 و 145 .

[4] محسن قرائتی ، نور ، ج 8 ، ص 204 و 205 .

[5] انبیاء / 105.

[6] عبدالحسین طیب ، همان‏ ، ج 9 ، ص 254 .

[7] على بن ابراهیم قمى ، قمی ، ج 2، ص 297.

[8] قصص / 5

[9] محد تقی مدرسی ، همان ، ج 9 ، ص 246 و 247 .

محمد رضا باب الخانی

نظرات (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی